کم خونی (آنمی)

 کم خونی (آنمی)

کم خونی نام عمومی است که به گروهی از اختلالات کمبود سلولهای قرمز خون دربدن داده می شود. گلبولهای قرمزخون حاوی ماده ای بنام هموگلوبین هستند که این ماده مسئول حمل اکسیژن از ریه ها به تمام سلولهای بدن است.

برای درست کردن گلبولهای قرمز خون بدن احتیاج به مواد اولیه: پروتئین - آهن ـویتامین ب12 و اسید فولیک دارد که در دستگاه سازندۀ گلبولهای قرمز (مغزاستخوان ها) گلبولهای قرمز خون را بسازد. بنابراین اگر یکی از این مواداولیه به اندازه کافی موجود نباشد و یا کارخانه سازنده گلبولهای قرمز درستکارنکند ویا با وجود مواد اولیه به اندازه کافی و سالم بودن کارخانه سازنده عوامل دیگری مثل پرکاری طحال و وجود پادزهرهائی در بدن باعث از بینبردن زودرس این گلبولهای قرمز شود، بیماری کم خونی یا آنمی بوجود می آید.در حالت دیگر کمخونی بدلیل خونریزی مزمن داخلی و یا خارجی با وجود فعالیت فراوان کارخانه سازنده خون با تمام ظرفیت نمی تواند این کمبود و ازدستدادن خون را جبران کند در نتجه مواد اولیه موجود در بدن جهت ساختن گلبولهای قرمز خون بزودی مصرف می شود و کمبود آهن معمواً پیش می آید.

درنتیجه کمی تعداد گلبولهای قرمز خون مقدار اکسیژنی که بوسیله هموگلوبین به سلولهای بدن میرسد به نسبت شدت کم خونی کمتر است. و در نتیجه اعضا حساسبدن مثل قلب و مغز بخصوص درهنگام فعالیت بدن که احتیاج بیشتر به اکسیژن دارند تحت فشار خواهند بود.

بطورخلاصه برای زنده ماندن و فعالیت روزانه تمام سلولهای بدن احتیاج به اکسیژن دارند که این اکسیژن بانفس کشیدن وارد ریه ها شده با هموگلبین موجود درگلبولهای قرمز ترکیب و بوسیله گردش خون و تلمبه کردن خون توسط قلب به تمام قسمتهای بدن می رسد. بدن برایساختن گلبولهای قرمز خون با استفاده ازپروتئین ـ آهن ـ ویتامین ب12 و اسید فولیک استفاده می کند و بعد از ساختن آنها در بدن بطور مرتب بازرسی های دقیقی درکبد و طحال و غدد لنفاوی از اینگلبولهای قرمز بوجود ی آید که چنانچه خوب و درستکار نکنند و یا چنانچه پیرشده باشند (عمرطبیعی گلبولهای قرمز حدود 120 روز است) آنها را گرفته ومی شکنند و تجزیه می نمایند و از مواد اولیه آنها در مغز استخوان دو باره گلبولهای قرمز جدید می سازند و حتی از مقداری از مواد باقی مانده آنها درکبد صفرا می سازد.

آزمایش اندازه گیری هموگلوبین گلبولهای قرمز خون بصورت گرم در صد میلی لیتر خونصورت می گیرد که مقدار طبیعی هموگلوبین از 11 تا 15 در زنان و از 13 تا 17گرم در هر صد میلی لیتر خون در مردان است. ضمناً تعداد گلبولهای قرمز درهر میلی لیتر مکعب خون در زنان بین 2 تا 4 میلیون و در مردان بین 4 تا 8 میلیون گلبول قرمز است.

شایعترین نوع کم خونی ـ دراثر کمبود آهن است که در این نوع گلبولهای قرمز کوچکتر ازاندازه طبیعی (میکروسیتیک) و در نوع دیگر در اثر کمبود ویتامین ب 12 و یااسید فولیک بزرگتر(مگالوبلاستیک ) هستند . بعضی کم خونی ها مثل تالاسمی ژنتیکی یا مادر زادی هستند.علائم کم خونی ها عبارتند از : خستگی عمومی ـتنگی نفس بخصوص در هنگام راه رفتن وفعالیت بدنی ، طپش قلب ،سرگیجه و جلویچشم تار شدن و سردرد که بستگی به شدت کمخونی دارد. عوارض طولانی کم خونی بخصوص در اثر کمبود آهن عبارتند از:

زخم زبان و احساس ناراحتی در دهان، زخم گوشه های لب ها ، تغییر در ناخن ها وشکننده بودن آنها ، اختلال واحساس درد در هنگام قورت دادن موادغذائی، رنگپریدگی یا زردی پوست بدن و کم شدن وزن بدن بطور کلی. در بعضی کم خونی هاعوارض عصبی مثل بی حسی در اندامها و افسردگی و اختلال حواس بوجود می آید.در کم خونی های مربوط به مغز استخوان (کارخانه سازنده گلبولهای قرمز دربدن) تب و گلودرد و خون مردگی خود به خود و حتی خونریزی امکاندارد بوجودآید چون سایر عوامل موجود در خون مثل کلبولهای سفید و پلاکها هم ساخته نمیشوند.

عوامل تولید کننده هرنوعکم خونی مختلف هستند. برای مثال کم خونی آهن ممکن است دراثر کمبود آهن در موادغذایی فرد تولید شود. رژیم غذای متنوع معمولی بهاندازه کافی آهن دارد ولی امکان دارد که اختلال در جذب آهن باشد. در زنانچنانچه در قاعد گی زنانه مقدار زیادی خوناز دست دهند و یا در مردان و زنانمقداری خون بوسیله معده و دستگاه گوارش از دستبدهند که کارخانه سازنده خوندر بدن نتواند آنرا جبران کند باعث مصرف زودرس آهنشده و کم خونی حاصل میشود.

آهن زیادی در کبد ذخیره میشود ولی در بیماریهای مزمن کبدی ـ قلبی ـ کلیوی وریوی و بیماریهای روماتیسمی مغزاستخوان بدلایل گوناگون نمی تواند درست کارکند . در بیماریهای تالاسمی غشاء یاپرده اطراف گلبولهای قرمز خون بصورتمادرزادی عیب دارد در نتیجه این گلبولهای قرمزخیلی زودتر از 120 روزمعمولی عمر دارند در نتیجه با وجود بودن آهن به اندازه کافیدر بدن کارخانهسازنده خون نمی تواند این کمبود را جبران کند و آنهایی را که درستمی کندباز پرده و دیواره اطراف آنها هنوز معیوب است و به همان سرنوشت از همپاشیدگی زودرس ویا خراب شدن بوسیله بازرس های گلبولهای خونی در طحال و کبدگرفتارمی شوند. در نوع دیگر کم خونی مادر زادی (کم خونی دائمی) پروتئین هادر گلبولهای قرمز معیوبند که این نوع کم خونی در آفریقا زیادتر است که گرچه این افرادبه بیماری مالاریا مقاوم هستند ولی در بیماریها و کمبوداکسیژن پروتئین معیوب داخل گلبولهای قرمز خون آنها تغیر شکل داده و به کلداس شده و با عث عوارض شدید می شود.تالاسمی در ایران و کشورهای همجوار ونوع کم یاب تری نیز وجود دارد که در غرب بیشتر دیده می شود.

داروهای پزشکی و حتی داروهای گیاهی نیز امکان دارد باعث کم خونی شدید شوند که لیست آنها در این خلاصه نمی گنجد ولی اصولاً داروها و مواد شیمیائی روی کارخانه سازنده خون (مغزاستخوان)اثر می کنند و می توانند آنرا کاملا ًاز کاربیندازد و جان فرد راشدیداً تهدید کنند بعضی داروها و مواد شیمیایی دیگرروی گلبولهای قرمز بطورمستقیم اثر می کنند .

دردوران رشد سریع درنوجوانان و زمان بارداری احتیاج بیشتری به آهن و مواد دیگر اولیه برای ساختن گلبولهای قرمز خون وجود دارد به همین دلیل به اغلب زنان حامله بخصوص در سه ماه آخرحاملگی قرصهای ویتامینی آهن دار تقویتی میدهند که هم برای خود و جنینش بتواند به اندازه کافی اکسیژن برساند و هم اودر وضعیتی باشد که اگر درزمان وضعحمل مقداری خونریزی کرد جان خود را تهدید نکند. همانطوریکه قبلاً یادآوری شد بهتراست که به زنانی که نقشه حامله شدنرا دارند از حدود سه ماه قبل از بارداری تا سه ماه گی حاملگی اسید فولیک داد.

تشخیص کم خونی بوسیله یک آزمایش ساده خون صورت می گیرد که نمودار کمی مقدارهموگلوبین و کمی تعداد گلبولهای قرمز در مقدار معین خون است که با توجه به ارقامی که در بالا ذکر شد مقایسه میشوند. سپس با توجه به سابقه بیماری که آیا قاعدگی سنگین دارد ویا به هر دلیل خوناز دست می دهد و چه نوع بیماری ویا دارویی و یا کمبود مواد غذایی و نا به هنجاربودن رژیم غذایی باعث آن شده است ویا اینکه با وجود کافی بودن آهن و سایر مواردرژیم غذایی امکاندارد که جذب و یا مصرف این مواد در بدن اشکال داشته باشد و یا اینکه دستگاه سازنده گلبولهای قرمزی که بخوبی درست می شوند زود در بدن ازبین می روند ویا بوسیله نشت کردن و خونریزی در مدفوع و یا ادرار خون بطورمزمن از بدن بیرون می رود ـ هرکدام از این عوامل تولید کننده باید بوسیله آزمایشات مختلف توسط پزشک بررسی شود و پیدا کردن علت کم خونی بسیار مهم است. چون بجای اینکه فقط به بیمار آهن داده شود که بدن بیشتر گلبول قرمز درست کند وروی کم خونی ماسک بگذارد و خدایی ناکرده بعد از مدتی حتی دادن آهن نتواند مفید باشد و در آن مرحله بفهمند که مثلاً سرطان معده ویا روده بزرگ باعثآن بوده است که برای درمانآن دیر شده باشد. البته مواقعی وجود دارد که باتوجه به تاریخچه پزشکی وآزمایشات مختلف و حتی آزمایشاتی مثل آندوسکوپی معده و روده بزرگ ونمونه برداری از مغز استخوان علت کم خونی مشخص نیست که پزشک می تواند با درمان علائم آن( نه درمان علت آن ) اقدام کند ولی حتی دراین وضعیت هم پزشک وهم بیمار باید بطورممتد دنبال پیدا کردن علت آن باشندو با تکرار بعضی آزمایشات و نظر خواهی ازمتخصّین دیگر دنبال کار را بگیرند مثلاً امکان بیماریهای انگلی و کرمها و حتی استفاده از داروهای غیر قانونی و الکل رامطرح کنند.

بنابراین درمان هر نوع کمخونی فرق دارد وحتی در کم خونی کمبود آهن باید علت آنرا تعیین کرد. شایعتری عوارض قرصهای آهن ناراحتی های هاضمه مثل یبوست و اسهال است و این قرصها رنگ مدفوع را تارو تاریک می کنند (خونریزی از قسمت بالای دستگاه گوارش مثل معده و روده کوچک نیزباعث تاری مدفوع با بوی مخصوص میشود که بوسیله آزمایش می توان این دو را از همجدا کرد.) باید توجه داشت کهتزریق آمپولهای محتوی آهن بسیار دردناک هستند و نباید جزء در موارداستثنایی که بیمار نتواند با دهان قرص آنها رابخورد به بیمار دادهشود. درحقیقت بادادن بصورت آمپولدعلاوه بر امکان عفونت در محل تزریق، حتی امکان انتقال بیماریهای واگیر بوسیله وسایل غیر تمیز به فرد کم خون موجود دارد.از طرف دیگر بادادن قرصهای آهن بطور آهسته و بمرور زمان گلبولهای قرمز وهموگلوبین اورازیاد می کنند و قلب و بدن بمرور با این وضعیت بهتر خو میگیرد و عمل می کند.

تقریباً فقط در نوع کم خونیدر اثر کمبود ویتامین ب 12 احتیاج به تزریق وجود داردچون ما هنوز دارویی برایخوردن نداریم و با داروی جدید تجربه کافی نداریم واز طرف دیگرمعده این افراد نیز معمولاً مقداری عیب دارند . بنا بر این جزءدر حالتهای استثنائی نباید از آمپول استفاده کرد. در تالاسمی مینور حتی احتیاج به تزریق خون وجود ندارد و در نوع ماژر آن حتماً پزشک با بیمار در گیر است و همکاری نزدیک دارد. برای درک بیشتر توصیه می شود که مطالب زیر رانیزبخوانید :

کمخونی مغز استخوان ،ویتامین ب 12 و اسید فولیک ف آزمایش مدفوع برای وجودخون یا خون مردگی در آن، قاعدگی در زنان ، آزمایش ساده خون ( FBC یا CBC) ، هموگلوبین ، آهن ، فرتین و آزمایشات آهن ، عوامل مورد احتیاج ساختن گلبول قرمز خون.

رژیم غذایی درکم خونی و فقرآهن

کم‌خونی وضعیتی است که در آن تعداد یا اندازه گلبول‌های قرمز و یا مقدار هموگلوبین موجود در خون کاهش یافته و تبادل اکسیژن و دی‌اکسیدکربن بین خون و سلول‌هادچار اختلال می‌شود. از علل ایجادکننده کم‌خونی می‌توان کمبودهای تغذیه‌ای، خونریزی، ناهنجاری‌های ژنتیکی، بیماری‌های مزمن و یا مسمومیت‌های دارویی را نام برد. منظور از کم‌خونی‌های تغذیه ای کم‌خونی‌هایی است که در اثر دریافت ناکافی مواد مغذی ایجاد می‌شوند.

از مهم‌ترین مواد مغذی جهت خون‌سازی که کمبود آن‌ها موجب بروز کم‌خونی می‌شود می‌توان به آهن،‌ ویتامین ب 12 و اسیدفولیک اشاره کرد. از بین آن‌ها کم‌خونی ناشی از فقر آهن یکی از شایع‌ترین کم‌خونی‌های تغذیه‌ای است.

کم‌خونی ناشی از فقر آهن

فقر آهن یکی از شایع‌ترین اختلالات تغذیه‌ای در کشورهای در حال توسعه و مهم‌ترین علت کم‌خونی تغذیهای در کودکان و زنان در سنین باروری است که با ایجاد گلبول‌های قرمز کوچک و کاهش میزان هموگلوبین مشخص می‌شود که این بیماری سبب اتلاف منابع و مراقبت‌های بهداشتی، کاهش  بهره‌وری در اثر افزایش میزان مرگ و میر ابتلا به بیماری در مادران و کودکان و بالاخره کاهش ظرفیت جسمی‌ و روانی در بخش بزرگی از جامعه می‌شود.

میزان نیاز به آهن

میزان نیاز به آهن براساس سن، جنس و وضعیت فیزیولوژیکی افراد متفاوت است. مثلا زنان باردار به علت افزایش حجم خون، رشد جنین و جفت و سایر بافت‌ها به آهن بیشتری نیاز دارند. به همین دلیل بیش از سایرین در معرض خطر کم‌خونی قرار دارند. در شیرخواران در صورت سلامت مادران، میزان آهن موجود در شیر مادر برای 6ـ4 ماه اول زندگی کافی است. ولی در مورد نوزادانی که با وزن کم متولد می‌شوند، ذخایر آهن کم بوده و باید از 3 ماهگی آهن اضافی به صورت قطره خوراکی خورانده شود. همچنین بستن پیش از موقع بند ناف نیز به این دلیل که نوزاد را از یک سوم کل خونش محروم می‌کند، خطر فقر آهن را افزایش می‌دهد. 

دلایل فقر آهن

دلایل گوناگونی برای کمبود آهن وجود دارد که از آن جمله می‌توان به علل زیر اشاره کرد

1 ـ دریافت ناکافی آهن به دلیل رژیم غذایی مورد استفاده که در آن آهن کمی ‌وجود دارد، مانند بعضی از رژیم‌های گیاه خواری.

2 ـ جذب ناکافی آهن در اثر اسهال، کاهش ترشح اسید معده، مشکلات گوارشی یا تداخلات دارویی و داروهایی مثل کلستیرامین، سایمتیدین، پانکراتین، رانیتیدین و تتراسایکلین).

3 ـ افزایش نیاز به آهن برای افزایش حجم خون در دوران نوزادی، نوجوانی، بارداری و شیردهی.

4 ـ خون‌ریزی زیاد در دوران عادت ماهانه و یا در اثر جراحات یا ناشی از همورویید (بواسیر) یا بیماری‌های بدخیم و انگل‌ها. کمبود آهن در مردان بزرگسال معمولا در اثر از دست دادن خون است.

کمبود آهن چه نشانه هایی دارد

کمبود آهن چه نشانه های را در روح و جسم انسان دارد و اگر کمبود مشاهده شد چه مقدار قرص آهن و چند مدت یکبار باید بخورم ؟ درباره دیگر عناصر دیگری که باید در جسم من وجود داشته باشد مانند آنچه درباره آهن پرسیدم آگاهم کنید!

بعضی از علایم کم‌خونی فقر آهن عبارتند از: رنگ پریدگی پوست، زبان و مخاط داخل لب و پلک چشم‌ها، خستگی زودرس، سرگیجه و سردرد، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها، حالت تهوع و در کم‌خونی شدید گود شدن روی ناخن(ناخن قاشقی).

منابع غذایی آهن دار :

منابع غذایی آهن‌دار عبارتند از جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزی‌های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری، اسفناج و حبوبات، مثل عدس و لوبیا همچنین میوه‌های خشک (برگه‌ها) بخصوص برگه زردآلو و دانه‌های روغنی.

در درمان فقر آهن ابتدا باید به دنبال علت زمینه ای آن گشت و در صورت یافتن علت علاوه بر درمان با ترکیبات آهن علت زمینه ای باید برطرف شود. در صورتی که پاسخ به ترکیبات آهن خوب نباشد و یا ناکافی باشد می بایست یک ارزیابی مجدد و دقیق از بیمار به عمل آید برای وجود هر یک از موارد زیر:

خونریزی مستمر

نقص د رجذب آهن ( سوء جذب گوارشی )

وجود یک اختلال التهابی

صدمه مغز استخون

بنابراین می بایست مجددا به یک پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید تا بررسی های کاملتری صورت گیرد.

درمان کم خونی با خوراکی گیاهی

عسل: با خوردن عسل در مدت بسیار کمی به تعداد گلبولهای قرمز 25 - 8 درصد افزوده میشود.

•پسته: پسته موجب افزایش خون می‌شود.

فندق: فندق خون افزای خوبی است و رنگ چهره را می‌گشاید.

دمکرده برگ با پوست سبز گردو موجب افزایش تعداد گلبولهای قرمز می‌شود.

عدس: یکی از مواد خوراکی افزایش دهنده گلبولهای قرمز خون است.

از مواد خوراکی دیگر می‌توان به این موارد اشاره کرد: نخود سبز ،زرد آلو ، گردو ، خرما‌ ، شلغم ، کلم و خوراک جو.

آهن :

ماده معدنی مهم است که کمبود آن منجر به کم خونی احساس خستگی و ضعف می گردد . آهن در انواع گوشتهاوتخم مرغ وغلات سبوس دار سبزی وجود دارد آهن موجود در فرآورده های گوشتی جذب خوبی دارد اما

برای جذب بهتر آهن موجود درسایر مواد غذایی مصرف میوه و سبزی سرشارازویتامین C همراه غذا توصیه می شود.

علایم کم‌خونی ناشی از فقر آهن

بعضی از علایم کم‌خونی فقر آهن عبارتند از:

رنگ پریدگی پوست، زبان و مخاط داخل لب و پلک چشم‌ها، خستگی زودرس، سرگیجه و سردرد، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها، حالت تهوع و در کم‌خونی شدید گود شدن روی ناخن(ناخن قاشقی).

درمان کم‌خونی ناشی از فقر آهن

برای درمان کم‌خونی از چند روش استفاده می‌شود که بهترین و کم‌خطرترین آن‌ها استفاده از مکمل‌های خوراکی است. درمان با نمک‌های ساده آهن مثل سولفات فروی خوراکی کاملا موثر بوده و به شکل قرص، کپسول یا مایع است و باید مصرف آن‌ها تا چندین ماه ادامه یابد.

چنانکه این قرص‌ها با معده خالی مصرف شوند جذب آن‌ها بهتر و بیشتر صورت می‌گیرد، ولی در این حالت سبب تحریک معده و بروز مشکلات گوارشی می‌شوند. عوارض گوارشی ناشی از مصرف آهن نظیر تهوع، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می‌توان به حداقل رساند، به شرطی که آهن را با میزان بسیار کم مصرف کرده و به تدریج به میزان آن افزوده تا به حد مورد نیاز بدن برسد. بهتر است قرص آهن در آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابند.

ویتامینC  جذب آهن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل معمولا مصرف ویتامین C به همراه آهن پیشنهاد می‌شود. علاوه بر درمان دارویی باید به میزان آهن قابل جذب در غذا نیز توجه کرد. جذب آهن غذا اغلب تحت تاثیر شکل آهن موجود در آن می‌باشد. آهن موجود در پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، پرندگان (آهن هم) بیشتر جذب می‌شود، در حالی که جذب آهن پروتئین‌های گیاهی مانند سبزی‌ها و میوه‌ها (آهن غیرهم) کمتر می‌باشد. باید توجه داشت که ویتامینC    جذب آهن سبزی‌ها و میوه‌ها (آهن غیرهم) را بیشتر می‌کند. مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد از غذا می‌تواند جذب آهن را تاحدصفر تا پنج درصد کاهش دهد.

قهوه، تخم‌مرغ، شیر و لبنیات، نان گندم، حبوبات (حاوی اسید فیتیک) و فیبرهای غذایی جذب آهن را  به علت تشکیل کمپلکس‌های نامحلول کاهش می‌دهند. بنابراین فرآورده‌های حاوی آهن، طی یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از مصرف هر یک از این مواد نباید مصرف شود.

منابع غذایی آهن دار

منابع غذایی آهن‌دار عبارتند از جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزی‌های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری، اسفناج و حبوبات، مثل عدس و لوبیا همچنین میوه‌های خشک (برگه‌ها) بخصوص برگه زردآلو و دانه‌های روغنی.

عوامل افزایش دهنده جذب آهن و منابع غذایی آن‌ها:

 ـ اسید سیتریک و اسید اسکوربیک یا ویتامین ث که در آلو، خربزه، ریواس، انبه، گلابی، طالبی، گل کلم، سبزی‌ها، آب پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش، سیب و آناناس وجود دارند می‌توانند عوامل افزایش دهنده جذب آهن در بدن باشند.

2 ـ اسید مالیک و اسید تارتاریک که در هویج، سیب زمینی، چغندر، کدوتنبل، گوجه فرنگی، کلم پیچ و شلغم موجود است نیز سبب افزایش جذب آهن می‌شوند.

3 ـ محصولات تخمیری مثل سس سویا نیز در این دسته از عوامل گنجانده می‌شود.

توصیه‌های کلی زیر را به کار ببندید:

1 ـ استفاده از غذاهایی که غنی از آهن می‌باشند.

2 ـ استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین ث هر وعده غذایی جهت جذب بهتر آهن (مثل پرتقال، گریب‌فروت، گوجه فرنگی، کلم، توت فرنگی، فلفل سبز، لیمو ترش)

3 ـ گنجاندن گوشت قرمز، ماهی یا مرغ در برنامه غذایی.

4 ـ پرهیز از مصرف چای یا قهوه همراه یا بلافاصله بعد از غذا.

5 ـ برطرف کردن مشکلات گوارشی و یبوست.

6 ـ تصحیح عادات غذایی غلط (مثل مصرف مواد غیر خوراکی مانند خاک، یخ) که خود از علایم کم خونی فقر آهن می باشند.

7 ـ مشاوره با پزشک و متخصص تغذیه جهت پیشگیری به موقع و یا بهبود کم‌خونی.

8 ـ استفاده از نانهایی که از خمیر ورآمده تهیه شده‌اند.

9 ـ استفاده از خشکبار مثل توت خشک، برگه آلو، انجیر خشک و کشمش که منابع خوبی از آهن هستند.

10 ـ استفاده از غلات و حبوبات جوانه زده.

11 ـ شست و شو و ضد عفونی کردن سبزی‌هایی که استفاده می‌کنید.

12 ـ شستن کامل دستها با آب و صابون قبل از تهیه و مصرف غذا و پس از هر بار اجابت مزاج

13 ـ مصرف روزانه یک قرص آهن از پایان ماه چهارم بارداری تا سه ماه پس از زایمان در زنان باردار.

14 ـ مصرف قطره آهن همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا پایان 2 سالگی در کودکان.

کمبود آهن و  تاثیر آن روی در کودکان     

کمبود آهن زودرس در دوران نوزادی ، اختلالات رفتاری در بزرگسالی را ناشی می شود و رسیدن مواد مغذی کافی به بدن بزرگسالان نیز می

تواند ظهور اختلالات عصبی را به تاخیر بیندازد.

فراموش کردن زودهنگام مطالب ، از دست دادن حافظه کوتاه مدت و ناتوانی در به خاطر سپردن خلاصه مطالب از اثرات کمبود مواد مغذی به شمار می آیند.

اگر این عدم دریافت مواد مغذی در سالهای رشد سیستم مغزی عصبی و شکل گیری و تکمیل قوای حافظه و درک باشد تاثیرات خطرناک تری را نیز به دنبال دارد.

آیا گرسنگی بر شما تاثیر بدی دارد؟ آیا حذف یک وعده غذایی مشکل آفرین است؟ برای فهم این نکته که سوء تغذیه ، گرسنگی و حتی حذف یک وعده غذایی قادر به تولید اختلالات رفتاری است ، آزمایش های بسیاری صورت گرفته است.

دریافت گوشت قرمز به عنوان منبعی برای آهن و روی در منابع زیستی بسیار موثر است و بر قوه درک اثرات شگرفی دارد.

کمبود آهن یک مشکل متداول در موادمغذی است که بیش از 2 میلیارد نفر یا بیشتر از یک سوم جمعیت جهان ، با آن درگیرند. نوزادان ، کودکان در سنین بلوغ و خانمها از زمان کودکی بزرگترین گروه در معرض خطر کمبود آهن هستند.

در دختران جوان و زنان بزرگسال ، رژیم غذایی کم آهن ، استفاده از غذاهای مانع جذب آهن ، قاعدگی (خونریزی ماهیانه) و مصرف بسیاری از داروها امکان ابتلا به آنومی فقر آهن را بالا می برد.

چطور قوه ادراک تحت تاثیر آهن و روی قرار می گیرد؟

کمبود آهن هم به طور مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم بر رفتار و قوای درک انسان تاثیرگذار است.

اثر مستقیم آن زمانی است که کمبود آهن به طور مستقیم بر سنتز

میلین که پوشاننده سلولهای عصبی است یا بر نوروترانسمیترها که در واقع نقش آنها در انتقال پیامهای عصبی بوضوح روشن است و همین طور در تولید دوپامین که در واقع نوعی کاتکول آمین است تاثیر بگذارد.

تغییرات به وجود آمده بر اثر کمبود آهن قادر به ایجاد اختلال در روند تکمیل و بالغ شدن سیستم اعصاب خواهد بود.

به طور غیرمستقیم کمبود آهن می تواند باعث ایجاد رفتارهای عصبی و کاهش درک به وسیله کاهش قدرت تمایز در مغز و ممانعت از تولید حسهای گوناگون تاثیرگذار و در نتیجه باعث کاهش در توان یادگیری و کاهش توان مغز در جمع آوری اطلاعات بشود.

نقش روی در گستردگی درک و فهم کمبود روی غیرمتداول نیست. کمبودهای شدید روی ، نسبتا نادر است ؛ اما کمبود خفیف روی یکی از مشکلات مردم جهان است ، که ایران را هم شامل می شود.

تشخیص کلینیکی کمبود خفیف روی ، دشوار است ولی با یک تاریخچه غذایی قابل بررسی است و حتی ممکن است در یک جمعیت با تغذیه کافی نیز ظهور کند.

چه چیز سبب کمبود روی می شود؟ فرآیندهای فیزیولوژیکال مثل افزایش رشد احتیاج به روی دارند؛ بنابراین نوجوانان و خانمهای باردار بیشتر ممکن است در محدوده خطر ابتلا به کمبود روی باشند.

بررسی های Data بر این دلالت دارد که بسیاری از نوزادان ، کودکان و خانمهای جوان و بزرگسالان ، روی کمتری در مقایسه با مقدار توصیه شده مصرف می کنند.

در حقیقت دسترسی زیستی به روی ، همان دریافت غذاهای حاوی روی است که شامل غذاهایی با منابع حیوانی و گیاهی است ؛ برای مثال فیتات موجود در غلات و بنشن دسترسی زیستی به روی را محدود می کند، همچنین کمبود دسترسی به غذاهایی که حاوی مقدار خوبی روی هستند مثل گوشت قرمز می تواند از عوامل کمبود روی باشد.

کم‏ خونی در کودکان

کم‏خونی در واقع کاهش میزان هموگلوبین خون است که در نتیجه کمبود گلبولهای قرمز یا کمبود هموگلوبین در سلولهای قرمز خونی و یا هر دو علت روی می‏دهد. کم‏خونی انواع مختلف دارد که کم‏خونی ناشی از کمبود آهن Iron deficiency anaemia. متداول‏ترین نوع آن است. این نوع کم‏خونی به دلیل کاهش آهن در بدن اتفاق می‏افتد. هر گونه کمبود در مواد مغذی نظیر ویتامین 12B نیز باعث این بیماری می‏گردد.

کم‏خونی ناشی از کمبود آهن، عمده‏ترین کاستی تغذیه‏ای در جهان است و عموما بین زنان در سنین بچه‏زایی، سالخوردگان و کودکان متداول است.

اخیرا، تلاشهایی برای جلوگیری از کم‏خونی در زنان صورت گرفته، اما این تلاشها بیشتر بر روی کودکان سنین 6 ماه تا 2 سال متمرکز است. زیرا کم‏خونی شدید در کودکان باعث ظهور علایم زیر می‏گردد:

کندذهنی و کاهش قابلیت یادگیری

رخوت و سستی

افزایش آمادگی در مقابل عفونتها

علل

کمبود آهن در بدن ممکن است به سبب عوامل زیر باشد:

داشتن رژیم غذایی نامناسب

جذب آهن ناکافی

عفونتهای قارچی نظیر مالاریا و عفونتهای انگلی (مالاریا اصلی‏ترین علت کم‏خونی ناشی از کمبود آهن است).

نامناسب بودن رژیم غذایی

در کودکان نیاز به آهن نسبت به جثه‏شان زیاد است، زیرا به سرعت رشد می‏کنند. (نوزادان تقریبا به اندازه مردان نیاز به آهن دارند.) از بدو تولد نیاز به آهن وجود دارد. شیر مادر این نیاز را تا حدود 6 ماهگی تأمین می‏کند. اما پس از آن آهن باید از طریق رژیم غذایی تأمین گردد. متأسفانه آهن در بسیاری از غذاهای دارای حبوبات وجود دارد که به خوبی جذب بدن نمی‏شوند. دو نوع آهن در غذاها وجود دارد:

آهن خون Haem iron تنها در غذاهایی یافت می‏شود که حاوی خون و ماهیچه هستند. این غذاها جذب نسبتا خوبی دارند اما معمولاً گران‏قیمت می‏باشند.

آهن بدون خون Non _ haem iron که در شیر و غذاهای گیاهی وجود دارند. این غذاها به خوبی جذب نمی‏شوند و بسیاری از مواد در رژیم غذایی وجود دارند که جذب این نوع آهن را کاهش می‏دهند.

تشخیص

مهمترین علامت کم‏خونی ناشی از کمبود آهن رنگ‏پریدگی است. کودکان کم‏خون اغلب بی‏حال، ضعیف، تندمزاج بوده و اشتهای بسیار کمی دارند، اگر چه این علایم ممکن است از خیلی چیزهای دیگر ناشی شود. تنها روش مشخص برای تشخیص کم‏خونی، اندازه‏گیری میزان هموگلوبین است.

درمان

درمان کم‏خونی ناشی از کمبود آهن، استفاده از آهن است. حداقل 2 هفته طول می‏کشد تا کم‏خونی درمان گردد. در مورد کم‏خونیهای شدید این زمان طولانی‏تر است.

مقدار مصرف آهن باید متعادل باشد زیرا مصرف بیش از حد آن کشنده است. هرگز نباید آهن را به بدن تزریق کرد مگر در موارد خاصی که این عمل انجام می‏شود.

رهنمودهای غذایی

از حدود 4 تا 6 ماهگی، خوراندن آهن همچنین شیر به کودک ضروری است. به کودکان باید غذاهای سرشار از آهن و ویتامینC نظیر میوه‏ها خورانده شود که به جذب آهن کمک می‏کند. فرآیندهای غذایی نظیر تخمیر و جوانه زدن نیز باعث جذب آهن حبوبات می‏گردد.

رهنمودهای سازمان بهداشت

جهانی در مورد کم‏خونی

سن هموگلوبین زیر:

g/l

6 ماه تا 4 سال110

5 تا 11 سال115

12 تا 14 سال120

منابع غذایی غنی از آهن

آهن خون ـ به خوبی جذب می‏شود

گوشت و فرآورده‏های گوشتی

امعاء و احشاء نظیر جگر و قلوه

مرغ

ماهی

آهن بدون خون ـ جذب خوبی ندارد

حبوبات

مغزها (پسته، بادام، ...)

سبزیجات برگدار

زرده تخم‏مرغ (اما سفیده تخم‏مرغ جذب را کاهش می‏دهد.)

غذاهای مقوی (نظیر غلات کودکان)

شیر ـ به خوبی جذب می‏شوند.

توجه: برای افزایش میزان جذب آهن

بدون خون، به کودک غذاهای سرشار از ویتامین C(مرکبات و سبزیجات) بخورانید و در ساعات غذا خوردن از دادن قهوه و چای به وی خودداری کنید.

تاثیر روی بر قوه درک

مکانیسم تاثیر روی بر توسعه فهم و ادراک و بروز رفتارها کاملا مشخص نیست. با وجود این روی برای بلوغ مغز بسیار ضروری است.

تاثیر بسیاری از واکنش هایی که روی ، واسطه ای برای انجام آنهاست بر عملکردهای مغزی شناسایی شده است و مطمئنا نورون های هیپوتالاموس غنی از روی هستند. در حدود 8-10 درصد روی درون نورون ها به وسیله وزیکول ها انتقال داده می شوند و می تواند با نورون های دیگر مبادله شود.

ثابت شده است در کمبود روی ، محرکهای الکتریکی از هیپوتالاموس با سرعت کمتر از حد نرمال انتقال داده می شوند. روی نقش مهمی را در توسعه سیستم عصبی مرکزی دوران جنینی و پس از تولد بازی می کند.

کمبود روی در بزرگسالان

اطلاعات اندکی درباره نقش روی در عملکرد یادگیری میانسالان در دسترس است. کمبود متوسط روی عملکرد اعصاب مثل حافظه کوتاه مدت بصری را مختل می کند بر اساس اطلاعات به دست آمده از حیوانات آزمایشگاهی ، کمبود متوسط روی مادر، هم می تواند بر عملکرد هوشی مادر هم بر تکامل هوش نوزادش تاثیر بگذارد.

مطالعات نشان می دهد عملکرد هوشی افراد 65-90 ساله در اسپانیا تحت تاثیر دریافت روی بوده است. اوایل دهه 1980برنت چنین فرضیه داد که کمبود روی می تواند مرتبط با آلزایمر باشد و مقدار پایین روی در خون و بافت مغزی در بیماران آلزایمری منتهی شد به این نظر که روی ممکن است در حافظه نقش داشته باشد.

براساس مطالعه ای که روی 6بیمار آلزایمری انجام شد متوجه شدند مکمل یاری با 15 میلی گرم روی در روز به مدت یک سال کم هوشی را در 4 بیمار بهبود بخشید.

کمبود آهن مهم ترین عامل کم هوشی کودکان

بر اساس تحقیقات انجام شده، ضریب هوشی کودک (IQ) از زمان حاملگی مادر تا سن ۲ یا حداکثر ۳ سالگی شکل می گیرد و در این میان تغذیه صحیح مادر قبل از حاملگی و ادامه آن در طی باروری و نیز، تغذیه صحیح کودک تا ۲ سالگی در افزایش ضریب هوشی کودک مؤثر است.

    دکتر «جان ونسان» محقق و متخصص روانپزشکی در دانشکده علوم اجتماعی آریزونا، ضمن اعلام این مطلب می گوید: فقر آهن ۹ درجه، محرومیت از شیر مادر ۸ درجه و تولد با وزن کم ۵ درجه، از ضریب هوشی کودک را کاهش می دهد که علت همه این موارد، تلفیقی است از چگونگی تغذیه مادر و کودک؛ مثلاً عدم توجه مادر به توصیه های غذایی در دوران بارداری منجر به تولد نوزاد با وزن کم خواهد شد.

تأثیر کمبود آهن بر حافظه انسان        

کمبود «آهن» و «روی» در بدن انسان به ویژه در زنان و در دوران نوجوانی سبب کم حافظگی و کاهش میزان منطقی بودن آنان می شود. زنانی که دارای کمبود آهن و روی بوده اند، با مصرف یک قرص ۲۰میلی گرمی آهن و یا روی در روز، توانسته اند در آزمون هوش ۲۰ درصد بیشتر از زنانی که کمبود آهن و روی داشته اند، امتیاز به دست آورند. نوع و روش تغذیه ای اثر مستقیمی در قوه حافظه و منطق انسان داراست.

 علائم کمبود آهن در بدن چه هستند؟

آهن قسمتی از هموگلوبین است. هموگلوبین مولکول پروتئین در سلول‌های قرمز خون است که به اکسیژن متصل شده و آن را به تمام نقاط بدن حمل می‌کند. زمانی که رژیم غذائی حاوی میزان کمی آهن باشد، بدن قادر به تولید هموگلوبین نخواهد بود و در نتیجه سلول‌های بدن دچار کمبود اکسیژن می‌شوند. این اختلال آنمی نام دارد و علائم آن بی‌قراری، خستگی، ضعف در تمرکز، نازک شدن ناخن‌ها و افزایش عفونت است.

منابع غنی آهن در گوشت، تخم‌مرغ، سبزیجات سبز پررنگ و حبوبات هستند. لازم به تذکر است که جذب آهن با مصرف ویتامین C در بدن افزایش پیدا می‌کند.

علل کمبود آهن گذشته از تأثیر رژیم غذایی     

▪ دفع مزمن خون از بدن به علت وجود اولسرها، بواسیر و یا دیگر امراض.

▪ جذب ضعیف آهن به خاطر کاهش ترشح اسید معده.

▪ استفاده از داروهای ضد اسید که می‏تواند باعث کاهش جذب آهن شود.

▪ استفاده از داروهایی که باعث دفع خون از بدن می‏شوند. مثل داروهای ضد انعقاد، آسپرین و داروهای ضد آرتروز.

▪ ورزش شدید و طولانی مدت می‏تواند باعث از بین رفتن مقداری از گلبولهای قرمز خون و در نتیجه کاهش آهن شود.

کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن در سنین مدرسه و دوران بلوغ

کم خونی فقر آهن

کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن در سنین بلوغ کاهش سرعت رشد ضریب هوشی، قدرت یادگیری و کاهش ظرفیت کاری را به

دنبال دارد.

وزارت بهداشت در گزارشی تغییرات رفتاری مثل خستگی و بی تفاوتی،افزایشابتلا به بیماریها،افزایش غیبت از مدرسه، افزایش شیوع و شدت کم خونی فقر آهن در دوران بارداری و به دنبال آن افزایش مرگ و میر مادران و افزایش و تولد نوزادان کم وزن و نارس را از دیگر عوارض فقر آهن اعلام کرد. بنا به این گزارش، مصرف قرص آهن و غنی سازی مواد غذایی در پیشگیری از کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن مؤثرست.

کمبود آهن و کم خونی فقر آهن چیست؟

اگر برای ساختن گلبول های قرمز خون ، آهن به مقدار کافی در دسترس نباشد، ابتدا فرد از ذخایر آهن بدن خود استفاده می کند، سپس در صورت ادامه کمبود ذخایر آهن بدن کاهش می یابد . اگر کمبود آهن ادامه پیدا کند ذخایر آهن بدن تخلیه می شود و کم خونی فقر آهن بروز می کند. آهن اساسی ترین ماده اولیه برای ساختن گلبولهای قرمز خون است. البته علاوه بر آهن موادمغذی دیگر هم مثل اسید فولیک، ویتامین B6 ، ویتامین B12، ویتامین C، و پر.تئین برای خونسازی لازم است که باید از طریق رژیم غذایی روزانه تامین شود.

عوارض ناشی از کم خونی فقر آهن در کودکان سنین مدرسه و نوجوانان:

آهن کافی برای حفظ سلامت ، رشد مطلوب و فراهم ساختن زمینه مناسب برای یادگیری در دوران تحصیل ضروری است. اگرچه کمبود آهن می تواند در تمام مراحل زندگی سبب کاهش قدرت ادراک و یادگیری گردد ولی اثرات نامطلوب کم خونی در دوران شیرخوارگی و در اوایل کودکی غیر قابل جبران است.کم خونی فقر آهن در کودکان زیر 2 سال و کودکان سنین مدرسه با تاخیر رشد خفیف همراه است و درمان کم خونی موجب افزایش سرعت رشد در کودکان کم خونن ممکن است به علت نقش کلی آهن در واکنش های حیاتی بدن ، رابطه آن با سیستم ایمنی و یا تاخیر آن بر اشتها باشد.

کم خونی فقر آهن در سنین مدرسه موجب کاهش قدرت یادگیری میشود. ضریب هوشی این کودکان 5 تا 10 امتیاز کمتر از حد طبیعی بر آورد شده است. همچنین در این کودکان میزان ابتلا به بیماریهای عفونی بیشتر است زیرا سیستم ایمنی آنان قادر به مبارزه با عوامل بیماریزا نیست. کودکان و دانش آموزانی که دچار کم خونی فقر آهن هستند همیشه احساس خستگی و ضعف می کنند. این افراد اغلب از ورزش و فعالیتهای بدنی دوری میکنند و یا در هنگام ورزش خیلی زود خسته می شوند. در این افراد تغییرات رفتاری به صورت بی حوصلگی و بی تفاوتی مشاهده می شود. کم خونی فقر آهن به علت تاثیر بر قدرت یادگیری و کاهش آن ، افت تحصیلی دانش آموزان را باعث می شود.

علل ایجاد کم خونی فقر آهن در دوران مدرسه و بلوغ

در سنین مدرسه بدن به دلیل رشد به آهن بیشتری نیاز دارد و مصرف ناکافی منابع غذائی حاوی آهن در این دوران منجر به کمبود آهن می شود . در دوران بلوغ به دلیل جهش رشد نیاز دختران و پسران نوجوان به آهن بیشتر از دوران قبل است و در صورتی که از منابع غذائی حاوی آهن در برنامه غذائی روزانه مصرف نشود نوجوان به سرعت در معرض خطر کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن قرار می گیرد. در دوران بلوغ ، دختران علاوه بر جهش رشد و در نتیجه نیاز بیشتر به آهن ، به علت عادت ماهیانه و از دست دادن خون نسبت به کم خونی فقر آهن بسیار حساس تر و آسیب پذیرتر هستند و به این دلیل کم خونی فقر آهن در در دختران نوجوان در مقایسه با پسران نوجوان شیوع بالاتری دارد.امروزه بخش چشمگیرى از جمعیت جهان دچار کمبود مواد معدنى و ویتامین هایى هستند که آنها را مجموعاً ریزمغذى مى نامند.این مواد در مقادیر بسیار اندک نقش مهمى در بقاى تکامل جسمى و ذهنى، سلامت عمومى و به طور کلى کیفیت زندگى تمامى افراد ایفا مى کند.

آهن، ویتامین A و ید سه عضو خانواده ریزمغذى ها هستند که به ویژه در چند دهه اخیر بیش از سایر ریزمغذى ها توجه محافل علمى را به خود جلب کرده است.براساس اطلاعات موجود کمبود ویتامین A، ید و کم خونى ناشى از فقر آهن در تمامى دنیا از شیوع بسیار بالایى برخوردار است.

کم خونى ناشى از کمبود آهن یکى از مشکلات عمده بهداشت عمومى است تا جایى که تاثیر فراوانى بر روى تکامل جسمانى، رفتارى، روانى و بازده کارى افراد مى گذارد.کمبود آهن زمانى رخ مى دهد که آهن جذب شده کمتر از حد نیاز طبیعى بدن باشد و این مسئله ممکن است ناشى از مصرف ناکافى آهن، افزایش نیاز به آهن یا از دست دادن خون به طور مزمن باشد. کمبود آهن شایع ترین علت کم خونى است و مى تواند با کمبود فولات به ویژه در دوران باردارى همراه باشد.شیرخواران و کودکان در سنین قبل از مدرسه، نوجوانان و زنان در سن بارورى به ویژه زنان باردار آسیب پذیرترین افراد نسبت به وقوع کم خونى ناشى از کمبود آهن هستند. البته در جایى که مصرف غذاى ناکافى یا آلودگى هاى انگلى شایع باشد، مردان نیز آسیب پذیر هستند.

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانى (WHO) کودکان کم سن و سال و زنان باردار به ترتیب 43 و 51 درصد تاثیرپذیرترین گروه هستند.شیوع کم خونى در میان کودکان سنین مدرسه 37 درصد، زنان غیرباردار 35 درصد و مردان بالغ 18 درصد است.کم خونى عموماً با علائمى نظیر رنگ پریدگى پوست، خستگى، تنگى نفس و بى اشتهایى همراه است.کم خونى در زنان و دختران به دلیل خونریزى هاى دوران باردارى و ماهیانه، در کودکان نارس با وزن کم و سالمندان به علت مشکلات دندانى و گوارشى و عدم مصرف غذاهاى مناسب بیشتر از بقیه افراد جامعه دیده مى شود.کم خونى عوارضى نیز با خود به همراه مى آورد که در زنان باردار و کودکان زیر 9 سال بیشتر خود را بروز مى کند.

عوارض کم خونى ناشى از فقر آهن در بزرگسالان، کاهش فعالیت بدنى و خستگى زودرس و در زنان باردار ضعف و ناتوانى بدنى، افزایش خطر مرگ ومیر به هنگام زایمان و افزایش خطر تولد نوزاد نارس و کم وزن و یا احتمال سقط جنین است.

کم خونى در کودکان منجر به اختلال در تکامل گفتارى و حرکتى و کاهش میزان یادگیرى و گاهاً افت تحصیلى مى شود.کم خونى همچنین میزان مقاومت بدن در برابر عفونت ها را پایین مى آورد، به طورى که میزان ابتلا به بیمارى هاى عفونى در مبتلایان به کم خونى فقر آهن بیشتر از سایرین دیده مى شود.

استفاده از غذاى کافى و متنوع ساده ترین و مستقیم ترین روش براى رساندن آهن مورد نیاز به بدن است.

کمبود آهن در زنان باردار و احتمال سقط جنین

کمبود آهن در زنان باردار احتمال سقط جنین را افزایش می دهد به گفته متخصصان تغذیه کمبود اهن در زنان باردار باعث افزایش سقط جنین، افزایش خطر مرگ و میر مادران هنگام زایمان می شود. دکتر سیدضیاالدین مظهری متخصص تغذیه در گفتگو با باشگاه خبرنگاران در این باره افزود: یکی از شایعترین انواع کم خونی ناشی از فقرآهن است اگر برای ساخت گلبول های قرمز خون آهن به مقدار کافی در دسترس بدن نباشد، بدن از ذخایر آهن خوداستفاده می کند و زمانی که کمبود آهن ادامه پیدا کند و ذخایر آهن بدن هم تمام شود کم خونی ناشی از فقر آهن بوجود می آید. وی ادامه داد: از عوامل کم خونی می توان به کمبود آهن در رژیم غذایی روزانه، ابتلا به آلودگی های انگلی و بیماری های عفونی، عادات نامناسب غذایی مثل خوردن چای 1 تا 2 ساعت قبل و بعد از غذا و کمبود آهن مورد نیاز در دوران حساس زندگی به خصوص دوران کودکی و بارداری اشاره کرد. وی تصریح کرد: علائم این کم خونی شامل رنگ پریدگی ، زبان و مخاط داخل دهان و چشم، سرگیجه و سردرد، خستگی و کسل بودن و حالت تهوع است. کمبود آهن در زنان باردار باعث ضعف، افزایش خطر مرگ و میر مادران هنگام زایمان و افزایش سقط جنین و تولد نوزاد مرده می شود. این متخصص تغذیه ادامه داد: استفاده از مواد غذایی حاوی آهن مثل گوشت، میگو، ماهی،‌زرده تخم مرغ، حبوبات، غلات، شیر در برنامه غذایی روزانه استفاده از انواع خشکبار مثل توت، کشمش، برگه آلو، انجیرخشک، پرهیز از نان های سفید و نان های حاوی جوش شیرین و استفاده از مواد دارای ویتامین ث یا میوه های ترش مثل مرکبات همراه با مواد غذایی حاوی آهن می تواند از کم خونی ناشی از فقرآهن جلوگیری کند.

4 علت تهوع در بارداری

هیچ‌کس به درستی نمی‌داند که دلیل حالت تهوع در زمان بارداری چیست، اما اکثر زنان باردار از حالت تهوع رنج می‌برند. دلایل احتمالی این مسئله را مطالعه کنید تا راهکارهایی متناسب با وضعیت خودتان در پیش بگیرید.

اگر جزء کسانی هستید که در بارداری تهوع ندارید، باید خوشحال باشید و اگر نه، خود را برای مقابله با آن آماده کنید!حال شاید با خودتان بگویید چرا با این که در تمام روز حالت تهوع دارم، به آن تهوع صبحگاهی می گویند؟

تهوع صبحگاهی، در واقع اصطلاح پزشکی برای حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری است، نه اینکه فقط موقع صبح دچار این حالت شوید.

در برخی از خانم‌های باردار، این علائم هنگام صبح در شدید‌ترین حالت خود قرار دارد و در طول روز کم‌کم بهتر می‌شود.

اما در هر زمانی ممکن است این حالت به شما دست بدهد. در بسیاری از خانم‌ها این علائم در تمام طول روز ادامه دارد.شدت این علائم در هر خانمی متفاوت است.

به طور کلی سه‌چهارم خانم‌های باردار در طول سه ماهه اول بارداری دچار این مشکل می‌شوند.

حدود نیمی از خانم‌های باردار هم از حالت تهوع و هم از استفراغ رنج می‌برند، یک‌چهارم آن‌ها فقط حالت تهوع دارند و یک‌چهارم دیگر از خانم‌های خوش شانس هیچ کدام از این حالت‌ها را ندارند.

حالت تهوع از هفته ششم بارداری شروع می‌شود، اما ممکن است از هفته چهارم نیز خود را نشان دهد و در ماه‌های بعد رو به وخامت بگذارد.

حدود نیمی از خانم‌هایی که در دوران بارداری حالت تهوع دارند، در هفته چهاردهم کاملا مشکلشان برطرف می‌شود، و بقیه آن‌ها تا یک ماه دیگر یا بیشتر، این حالت را خواهند داشت.

حالت تهوع ممکن است در دوران بارداری هر از گاهی عود کند.

متاسفانه در عده بسیار کمی از خانم‌ها، حالت تهوع تقریبا تا زمان زایمان ادامه پیدا می‌کند.

متداول بودن حالت تهوع در دوران بارداری امری عادی است، ولی این به معنای آسان بودنش نیست. حتی موارد بسیار خفیف آن نیز می‌تواند شما را به ستوه بیاورد.

حالت تهوع و استفراغ 24 ساعته ممکن است شما را بسیار خسته و درمانده کند.

درباره این گونه مشکلات و نحوه برخورد با آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید.

علل حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری

هیچ کس به طور قطع علت تهوع در دوران بارداری را نمی‌داند، اما علت آن می‌تواند تغییراتی باشد که در این دوران در بدن رخ می‌دهد. برخی از دلایل احتمالی آن عبارتند از:

1- هورمون گونادوتروپین جفتی انسانی (Human chorionic gonadotropin)

این هورمون در دوران بارداری به سرعت افزایش می‌یابد. هیچ کس نحوه تاثیرگذاری این هورمون بر حالت تهوع را نمی‌داند. اما تصور می‌شود که اکثر حالت‌های تهوع به این هورمون مربوط است، زیرا در این زمان، حالت تهوع و میزان این هورمون با هم افزایش پیدا می‌کنند.

به علاوه در مواردی که خانمی دارای میزان HCG بالایی است، مانند خانم‌هایی که دارای چند قلو هستند، حالت تهوع شدید‌تر می‌باشد.

2- هورمون استروژن

هورمون استروژن نیز که در اوایل دوران بارداری به سرعت افزایش پیدا می‌کند، می‌تواند دلیل دیگری برای تهوع باشد.

3- افزایش حس بویایی و حساسیت به بو

در خانم‌های باردار شنیدن بوی ساندویچ از فاصله شش فرسخی مساله‌ای غیر عادی نیست. بعضی از عطر‌ها نیز باعث حالت تهوع می‌شوند. برخی از محققان تصور می‌کنند که دلیل آن افزایش هورمون استروژن باشد، اما در این مورد مطمئن نیستند.

4- ناراحتی معده

دستگاه گوارش برخی از خانم‌ها به خاطر تغییراتی که در دوران بارداری در بدنشان ایجاد می‌گردد، حساس می‌شود.

همچنین برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که خانم‌هایی که معده آن‌ها حاوی یک باکتری به نام «هلیکوباکتر پیلوری» است، دچار حالت تهوع و استفراغ شدید و طولانی تری می‌شوند. تمام مطالعات، ارتباط این باکتری با این مساله را تایید نمی‌کنند.

محققان معتقدند که برخی از خانم‌ها به لحاظ روان‌شناختی، به دلیل واکنش‌های غیر عادی به استرس، زود‌تر از موعد دچار حالت تهوع می‌شوند، اما شواهد محکمی برای حمایت از این فرضیه ندارند. البته اگر دائما حالت تهوع داشته باشید و زیاد استفراغ کنید، مطمئناً استرس بیشتری هم خواهید داشت.

چرا جنین لگد می زند؟

با بزرگ شدن جنین، او شروع به حرکت کردن می کند. لگد زدن در واقع حرکت جنین در داخل رحم است.حس دست و پا زدن جنین می تواند شگفت انگیزترین تجربه یک مادر باشد؛ اما آیا تا به حال درباره علت این دست و پا زدن فکر کرده اید؟

با بزرگ شدن جنین، او شروع به حرکت کردن می کند. لگد زدن در واقع حرکت جنین در داخل رحم است.

اگرچه به این حرکت «لگد» اطلاق شده است، اما جنین تنها لگد نمی زند، بلکه حرکت های دیگری نیز انجام می دهد، حرکت دیافراگم، سکسکه، حرکت دست، غلت زدن از یک طرف به طرف دیگر و... از جمله این حرکات است که البته تمامی آنها توسط مادر احساس نمی شود.

در هفته های اولی که جنین با کشیدن بدن خود لگد می زند، مادر تنها یک پرش در شکم حس می کند.

مادرهایی که قبلا بچه دار شده اند، خیلی سریع تر و بهتر از مادرانی که برای بار اول باردار شده اند، می توانند لگد و تکان های جنین را احساس کنند.

مادرهای لاغر نیز بیشتر و بهتر از مادران چاق این حرکات را احساس می کنند. اما این حرکات چگونه هستند؟

جنین در واکنش به آنچه در محیط رخ می دهد، لگد می زند

در رحم، جنین برای استراحت و حرکت بدنش را می کشد، در نتیجه مادر احساس می کند که جنین لگد می زند. این لگد زدن قسمتی از رشد طبیعی جنین است.

جنین به محرک خارجی مانند صدا، نور و حتی غذا خوردن مادر نیز واکنش نشان می دهد.

جنین پس از مصرف غذا بیشتر لگد می زند

جنینی که به طور طبیعی روند رشد را طی می کند، معمولا روزی 15 تا 20 بار لگد می زند. اغلب پس از غذا خوردن یا در واکنش به صدای بلند، لگد می زند.

جنین در 9 هفتگی شروع به لگد زدن می کند

در این دوران، تنها با دستگاه های پزشکی می توان این لگدها را ردیابی کرد. اما در 18 یا 19 هفتگی مادر قادر است حرکت ها را حس کند.

هر چند در این دوران نیز برخی از مادران این لگدها را با نفخ یا پری شکم اشتباه می گیرند. در کل در هفته بیست و چهارم، مادر لگدها را بیشتر حس می کند.

در بارداری دوم، مادران می توانند در هفته سیزدهم لگد را حس کنند.

حرکات جنین چگونه است؟

مادرها، حرکات جنین داخل رحم را به باز شدن پاپ کورن روی حرارت، لیز خوردن ماهی یا بال زدن پروانه تشبیه کرده اند.

ابتدا شاید این حرکات و صداها را به غار و غور گرسنگی یا نفخ تعبیر کنید، اما به زودی متوجه می شوید این صداها و حرکات به طور منظم تکرار می شوند و ناشی از حرکات دوست داشتنی کودک است و می توانید تفاوت آنها را تشخیص دهید.

این گونه نشانه ها را بیشتر هنگامی که نشسته یا دراز کشیده اید، احساس خواهید کرد.

هر چند وقت یک بار این حرکات انجام می شوند؟

فاصله میان نخستین لگدهای جنین زیاد است، به طور مثال، امروز چندین حرکت او را حس می کنید و فردا دیگر هیچ خبری نیست. البته جنین به طور مرتب در حال حرکت و لگد زدن است، اما برخی از آنها ضعیف و آرام است و مادر نمی تواند آنها را احساس کند.

اما در سه ماهه دوم، قدرت این لگدها زیاد می شود و مادر به خوبی همه آنها را احساس می کند.

اگر با مادر باردار دیگری صحبت کردید و حرکات فرزندانتان با هم فرق داشت، به هیچ وجه نگران نشوید. هر کودکی الگوی رفتاری خود را دارد. جنین ها مانند هم حرکت نمی کنند. اگر حرکات او کمتر از حد طبیعی نباشد، تفاوت آن با دیگران مساله مهمی نیست.

آیا باید روند لگدهای جنین را پیگیری و ثبت کنم؟

هنگامی که جنین لگد می زند به آن توجه داشته باشید و اگر تعداد آن کاهش پیدا کرد حتما با پزشک خود در میان بگذارید.

کم شدن حرکات جنین در رحم می تواند نشانه مشکلی باشد.

در سه ماهه سوم، شاید پزشک از شما بخواهد در طول روز تعداد حرکات و لگدهای کودک خود را بشمارید. برای این منظور روش های مختلفی وجود دارد. برای دانستن آنها از پزشک بخواهید به طور دقیق چند روش را توضیح دهد.

یکی از رایج ترین روش ها این است که یک ساعت از روز را که اصولا جنین حرکت می کند، انتخاب کنید. (بهتر است برای مقایسه، هر روز در همان ساعت و حوالی آن لگدهای جنین را شمارش کنید). بنشینید یا دراز بکشید سعی کنید حواستان به جنین باشد. زمان بگیرید تا ببینید چقدر طول می کشد تا 10 ضربه مختلف– لگد، مشت یا حرکت کلی بدن -  را تشخیص دهید. اگر در طول دو ساعت، 10 ضربه را احساس نکردید، با پزشک خود تماس بگیرید.

کاهش پیدا کردن لگدها می تواند نشانه یک مشکل باشد

جنین سالم روزی 15 تا 20 بار لگد می زند و کم شدن این میزان می تواند علامت کمبود تغذیه یا کاهش اکسیژن رسانی به جنین باشد که این وضعیت باید بررسی شود.

در برخی موارد برای پیشگیری از خطر، لازم است جنین را هرچه زودتر به دنیا آورد.

کم بودن لگدها به معنی شخصیت آرام جنین نیست، بلکه علامت کمک خواستن از سوی جنین است.

حرکت نکردن جنین به مدت یک ساعت پس از غذا خوردن مادر، جای نگرانی دارد. در برخی موارد افت قند خون باعث کند شدن حرکت جنین می شود.

کاهش لگد در برخی موارد جای نگرانی ندارد

گاهی به مدت 20 تا 50 دقیقه جنین در حال استراحت است و حرکت نمی کند و در هفته 36 بارداری، به علت کمبود جا در رحم جنین کمتر حرکت می کند.

12 نکته درباره لگد زدن جنین

شاید یکی از مهم‌ترین و جالب‌ترین مراحل بارداری، احساس حرکت‌های جنین در بدن مادر باشد، اما از آنجا که این حرکات نشانه سلامت و حیات جنین هم هستند، گاهی باعث نگرانی می‌شوند. دانستن 12 نکته زیر شاید کمی از نگرانی‌هایتان کم کند.

1- شروع حرکات: اگرچه حرکات جنین از هفته 7 تا 8 بارداری شروع شده و در سونوگرافی هم دیده می‌شود، اما هر مادر بارداری قبل از هفته 16 تا 22 بارداری حرکات جنینش را حس نمی‌کند، زیرا قبل از این سن، جنین فقط چند سانتی‌متر است.

2- اثر تعداد بارداری بر تشخیص حرکات: مادری که قبلا تجربه بارداری را داشته است، به مراتب حرکات جنین را بهتر می‌شناسد و انتشار گازها یا انقباض‌های دستگاه گوارش را با آن اشتباه نمی‌گیرد.

معمولا مادرانی که اولین تجربه بارداری را پشت‌سر می‌گذارند، تا حوالی هفته‌های 20 تا 25 بارداری متوجه این حرکات نمی‌شوند.

3- اثر اضافه‌وزن بارداری مادر بر حرکات: مادر برای داشتن بارداری سالم، باید قبل و بعد از شروع بارداری، وزن خود را در محدوده توصیه شده به‌وسیله متخصص نگه دارد و از پرخوری بپرهیزد.

ممکن است مادرانی که به دنبال بارداری وزنشان خیلی بالا رفته، نتوانند این حرکات را درست حس‌کنند. به علاوه هنگامی که قطر چربی‌های شکم 10 تا 15 سانتی‌متر است، پزشک هم نمی‌تواند حرکات را خوب تشخیص دهد و حتی سونوگرافی هم مشکل می‌شود.

4- ویژگی‌های حرکات: این حرکات مانند پرش‌هایی ملایم و نرم هستند. ابتدا تشخیص آنها مشکل است، اما با پیشرفت بارداری، مشخص‌تر می‌شوند و می‌توان حرکت دست‌و پا و چرخش را تشخیص داد. حرکات دست‌و پا کوتاه‌‌تر و حرکات چرخشی جنین شدیدترند. در هفته‌های آخر بارداری می‌توان این حرکات را از خارج بدن مادر دید.

5- لگدها قبل از خواب بیشترند؟ حرکات، زمان مشخصی ندارند، اما چون مادر شب‌ها مایل به استراحت است، شدت آنها را بیشتر حس می‌کند، اما در ساعت‌های بیداری و فعالیت اجتماعی توجه مادر به حرکات کمتر است. ممکن است بعد از خوردن غذای شیرین، حرکات جنین بیشتر شود.

6- حداکثر تعداد حرکات: بین هفته 28 تا 32 بارداری است، زیرا حجم مایع آمنیوتیک زیاد است و جنین می‌تواند به خوبی حرکت کند. بعد از هفته 32، حرکات کم می‌شوند، زیرا حجم مایع آمنیوتیک کم می‌شود و جنین در هفته‌های آخر، حرکات چرخشی کمتری دارد و بیشتر دست‌ و ‌پای خود را حرکت می‌دهد.

7- تناوب حرکات: در ابتدا، حرکات کوتاه و با فواصل طولانی هستند، مثلا در یک روز حرکات متعددی را حس می‌کنید سپس چند روز هیچ حرکتی را حس نمی‌کنید، زیرا جنین هنوز کوچک است، اما از میانه بارداری تشخیص حرکات جنین منظم می‌شود. گاهی هم مادر سکسکه جنین را متوجه می‌شود که حرکات آن مداوم، پشت‌سر هم و لرزشی است.

8- لزوم توجه به حرکات: به محض اینکه احساس کردید حرکات جنین‌تان منظم شده‌اند (یعنی حدود هفته 28 بارداری)، به آنها دقیق شوید و اگر به‌نظر رسید این حرکات کم شده‌اند، حتما متخصص زنان را در جریان بگذارید تا ضربان قلب جنین را بررسی کند.

9- اگر جنین حرکت نمی‌کند: مدت خواب جنین حداکثر 75 دقیقه است و اگر بیش از 2 ساعت حرکت نکرد، مادر باید مساله را بررسی کند. اگر احساس کرد، جنینش 2 تا 3 ساعت است حرکت نمی‌کند، بهتر است کمی غذای انرژی‌زا مصرف کند و در حالت آرامش به پهلو یا پشت بخوابد، دستش را بر شکم بگذارد و با توجه کامل به جنین، حرکات او را بشمارد.

10- چطور حرکات را بشماریم؟ بهتر است کمی غذا بخورید و به پهلو بخوابید یا در حالتی راحت، دراز بکشید یا بخوابید. سپس طی 60 دقیقه تمام حرکات کوچک و بزرگ جنین را ثبت کنید. در مورد تناوب این حرکات اتفاق نظری وجود ندارد، اما 10 حرکت طی دو ساعت، مطلوب‌‌ترین تناوب توصیه شده است.

علت کاهش حرکات جنین می‌تواند به‌خطر افتادن سلامت جنین یا کاهش مایع آمنیوتیکی باشد. استانداردی برای تعداد حرکات جنین وجود دارد، اما یک عدد دقیق نداریم. برخی معتقدند حداقل چهار حرکت در ساعت که اگر کمتر باشد، باید بررسی شود.

11- از چه زمانی توجه به این حرکات اهمیت بیشتری می‌یابد؟ از ماه هفتم که جنین برای زندگی در خارج رحم آمادگی پیدا می‌کند، توجه مادر به حرکات او باید بیشتر باشد. متاسفانه برخی مادران بعد از دو روز بی‌تحرکی جنین به ما مراجعه می‌کنند. در این شرایط احتمال مرگ جنین در رحم وجود دارد.

12- حرکات جنین و عوامل داخلی و محیطی: این باور که بچه تکان خورد، پس گرسنه است، باور صحیحی نیست، زیرا غذا باید جذب شود و موادمغذی آن وارد خون مادر شوند، سپس به جنین برسند. عوامل محیطی مانند استرس، صدای شدید، حتی صدای دستگاه پخش‌کننده ضربان قلب جنین در کلینیک باعث افزایش حرکات جنین می‌شوند. از طرفی افزایش حرکات جنین ضربان قلبش را افزایش می‌دهد.

علل کاهش حرکت جنین

در هر تغییر حرکت جنین، خطرهایی گوشزد می‌شود که خلاصه آن این‌طور است:

- کاهش حرکت جنین از هفته 28 تا 30 بارداری به بعد خطرناک است.

- کاهش تحرک به‌دلیل کاهش مایع آمنیوتیک: در این حالت ممکن است پزشک مایعات بیشتری را برای بیمارش تجویز کند.

- کاهش تحرک ناشی از اختلال رشد، وزن کم جنین؛ اختلال خونرسانی به جنین

- شرایط استرس و کمبود اکسیژن برای جنین: مثلا چرخیدن بند ناف دور گردن جنین یا گره‌خوردن آن. در این حالت افزایش حرکت شدید و ناگهانی و سپس کاهش حرکت داریم.

یادمان باشد که حرکت هر جنینی باید نسبت به خودش سنجیده شود، برخی جنین‌ها کلا پرتحرک هستند و برخی کم‌تحرک، اما اگر طی یک روز حرکت جنین ناگهان زیاد یا کم شود، ممکن است نشانه خطر مرگ جنین باشد.

هم زود و هم دیر باردار شدن بد است

اختلالات ژنتیک و کروموزومی در بارداری‌های زیر 19 سال و بالای 35 سال، بویژه در سنین بالای 40 سال به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد.

دکتر زهرا شمالی، متخصص زنان و زایمان درباره عوارض بارداری در سنین بالا و پایین می گوید:

«احتمال بروز فشار خون بالا، قند خون بالا، مسمومیت حاملگی، دوقلو زایی، افزایش یا کاهش بیش از حد وزن جنین، زایمان سخت، افزایش فیبروم که ممکن است میزان سقط را بیشتر کند، بارداری خارج از رحم و مرگ داخل رحمی از عوارض بارداری در سنین بالای 35 سال است.

بسیاری از بارداری‌هایی هم که در سنین پایین صورت می‌گیرد، اغلب به صورت ناخواسته بوده و آزمایش‌های قبل از بارداری برای آنها انجام نشده است. از سوی دیگر زنانی که در سنین زیر 19 سال باردار می‌شوند با توجه به این که رشد جسمی آنها به حد کافی نرسیده و بدن آنها آمادگی بارداری ندارد، دچار مشکلاتی می‌شوند.

احتمال کم‌خونی مادر، زایمان زودرس، مرگ جنین به دلیل وزن کم و احتمال مرگ نوزاد پس از تولد از عوارض زایمان در سنین پایین است.»

خطرات بارداری در سنین بالا

بارداری زنان بالای سن 35 سال خطر ابتلا به فشار خون بالا و مسمومیت حاملگی را افزایش می دهد. با این حال معاینه و مراقبت مرتب زنان می تواند باعث تشخیص سریع این بیماری و درمان آن شود.

زنان باردار بالای 35 سال بیشتر از روش سزارین برای زایمان استفاده می کنند که چنین عملی درصد تولدهای زودرس و فرزندان ناقص را افزایش می دهد.

یکی دیگر از خطرات بارداری در سنین بالا، تولد فرزندان با سندرم داون است که یک بیماری ژنتیکی و کروموزومی می باشد. البته امروزه با بررسی و آزمایش مایع دور جنین (روش آمنیوسنتز) این امکان فراهم شده تا از تولد فرزندان ناقص و مبتلا به نقص های ژنتیکی جلوگیری شود.

نکته دیگر این است که با افزایش سن مادر، بروز حاملگی دوقلویی دوتخمکی افزایش پیدا می‌کند. اگرچه در حال حاضر علت اصلی حاملگی چندقلویی در سنین بالای مادر استفاده از روش‌های کمک باروری (لقاح آزمایشگاهی) عنوان شده است.

تحقیقات دیگر نشان داده‌اند برخی از بیماری‌های مادر از جمله فشار خون، در نتیجه اختلال خون‌رسانی می‌تواند منجر به جداشدن زودرس جفت در سنین بالای بارداری شود.

همچنین افزایش احتمال سقط جنین در مادران سنین بالا نیز به بیماری‌های زمینه‌ای مادر نظیر دیابت و یا ناهنجاری‌های ژنتیکی خود جنین و... نسبت داده می‌شود.

علاوه بر خطراتی که زایمان برای مادران مسن دارد، نوزادان نیز زمانی که از مادران مسن متولد می شوند در معرض خطراتی قرار می گیرند. هنگامی که مادر پا به سن 35 سالگی می گذارد، مرگ و میر های جنینی و حوالی تولد شروع به افزایش می گذارد و به تدریج با ارتقای سن مادر بالا می رود، به ویژه برای مادرانی که به بیماری های قلبی عروقی و دیابت مبتلا هستند.

و اما یک سۆال مهم این است که آیا تمامی زنان بالای 35 سال در معرض خطرات ناشی از حاملگی قرار دارند؟ واقعیت این است که بارداری در سنین بالا همیشه هم ترسناک و یا بهتر بگوییم، خطرناک نیست.

بسیاری از تحقیقات ثابت کرده‌اند در زنان دارای اندام مناسب و بدون بیماری، میزان عوارض بارداری و جنینی کمتر است. گفته می‌شود اگرچه مرگ‌ومیر مادران در بالای 35 سال و مسن‌تر افزایش پیدا می‌کند، اما بهبود مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی باعث کاهش این خطرات می‌شود.

به عبارت دیگر، کلید به حداقل رساندن خطرات ناشی از سن بالای حاملگی، داشتن یک شیوه زندگی سالم است که شامل: برنامه غذایی مناسب، تمرینات ورزشی منظم، عدم استعمال دخانیات، استراحت مرتب و خواب شبانه منظم می باشد.

در این راستا به اهمیت ورزش به ویژه ورزش‌های کششی تأکید بسیار شده است، چرا که تمرینات ورزشی کششی با بهبود خون‌رسانی در لگن از توقف خون جلوگیری می‌کنند.

همچنین مصرف روزانه قرص اسیدفولیک هم به مادران باردار توصیه می‌شود تا از ایجاد ناهنجاری‌های عصبی جنین پیشگیری شود.

در کنار تمام این توصیه‌ها این مادران می‌توانند در دوران بارداری با استفاده از معاینات مرتب پزشک خود و انجام آزمایش‌هایی نظیر آمنیوسنتز و یا کوردوسنتز تکامل طبیعی جنین خود را کنترل کنند.

خطرات بارداری در سنین پایین

فاطمه ناهیدی، دکترای بهداشت باروری و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در مورد حاملگی در سنین پایین می گوید:

«از نظر جسمی، دختر نوجوان در حال رشد بوده و اندام‌های تولیدمثلی و تناسلی وی از رشد کافی برخوردار نیستند. بنابراین مادر شدن در این سنین فرد را دچار مخاطراتی می‌کند.

زنان نوجوان معمولا در حال رشد و تکامل هستند. نیاز آنها به انرژی و تغذیه مناسب نسبت به افراد مسن‌تر بیشتر است، بنابراین چنین کمبودهایی با وقوع حاملگی نه تنها به مادر، بلکه به جنین نیز آسیب وارد می‌کند.»

در اینجا عوارض قبل، بعد و حین زایمان در سنین پایین را برایتان می گوییم.

عوارض قبل از زایمان

- زایمان زودرس

- فشار خون بالای مادر

- کم‌خونی

- مرگ مادر

- مرگ جنین

- رشد ناکافی جنین داخل رحم

عوارض حین زایمان

- پیشرفت نکردن زایمان به دلیل تکامل ناکافی لگن

- پارگی‌های نسج کانال زایمانی

- خون‌ریزی‌های حین و پس از زایمان ناشی از کم‌خونی مادر، پارگی‌های نسج‌های کانال زایمانی و در نهایت جمع نشدن رحم

عوارض پس از زایمان

- عفونت (ناشی از مراقبت‌های ناکافی و کم‌خونی)

- خون‌ریزی

- رسیدگی ناکافی به خود و فرزن

چه زمانی برای تست بارداری مناسب است؟

دقت داشته باشید که برای رسیدن به نتیجه دقیق تر تست خانگی بارداری از طریق ادرار، زمان استفاده از تست بسیار اهمیت دارد. به طور کلی می توان گفت بیشتر تست های خانگی نتیجه دقیقشان را حداقل یک هفته بعد از تاخیر در قاعدگی می دهند.پیشرفت سطح بهداشت و سلامت کشور یکی از بزرگ ترین هدیه های علم پزشکی امروزی است. در زمان های قبل، نداشتن آگاهی علمی و همچنین کمبود امکانات بهداشتی و پزشکی باعث می شد گاهی زنان با گذشت سه ماه یا بیشتر از شروع بارداری، از آن مطلع نباشند.

اما امروزه دسترسی به انواع راه های پیشگیری از بارداری و از طرف دیگر وجود آزمایشات و تست های تشخیص بارداری، به زن و شوهر این امکان را می دهد که با داشتن بارداری های برنامه ریزی شده و نیز کنترل صحیح بارداری، از خطرات تهدیدکننده سلامت خانواده در امان باشند.

آیا می دانید تست های تشخیص بارداری چگونه عمل می کنند؟

تست های بارداری امروزی بر اساس تعیین مقدار هورمون گونادوتروپین جفتی انسان یا همان (hCG) عمل می کنند. این هورمون دقیقا بعد از جایگزینی تخمک بارور شده در دیواره رحم ترشح می شود و نقش بسیار مهم در حمایت از بارداری و سلامت جنین بر عهده دارد. این هورمون با تحریک ترشح هورمون های پروژسترون و استروژن ایفای نقش می کند.

دو نوع تست تشخیص بارداری اصلی وجود دارد:  تست ادراری و تست خونی.

تست ادراری می تواند علاوه بر مرکز درمانی در خانه نیز انجام شود. بیشتر خانم ها با مشاهده تاخیر در قاعدگی و احتمال بارداری، اول از همه این تست خانگی را انتخاب می کنند که روشی راحت و سریع است. این تست خانگی بارداری را می توانید از داروخانه بخرید.

دقت داشته باشید دستورالعمل استفاده از این تست ها را به دقت مطالعه کنید تا نتیجه ی به دست آمده نتیجه ای دقیق باشد. در ادامه لازم است شما نتیجه ی این تست را به پزشک اطلاع دهید تا در صورت لزوم تست های قطعی تر تشخیص بارداری برای شما انجام شود.

تست های خونی روش دیگری هستند که قطعا توسط پزشک انجام می شوند. بدون شک موارد مصرف آنها کمتر از تست های ادراری است، چون همانطور که گفتم بیشتر خانم ها ابتدا از تست ادراری استفاده کرده و در صورت لزوم برای تست خونی مراجعه می کنند.

دقت تست خونی در تشخیص بارداری بالاتر از تست ادراری بوده و حتی شش تا هشت روز بعد از تخمک گذاری نیز می تواند به کار برود. البته همانطور که می دانید نتیجه ی این تست چند روز بعد به دست شما خواهد رسید.

 

چه زمانی باید این تست ها را انجام داد و چه قدر دقیق هستند؟

دقت داشته باشید که برای رسیدن به نتیجه دقیق تر تست خانگی بارداری از طریق ادرار، زمان استفاده از تست بسیار اهمیت دارد. به طور کلی می توان گفت بیشتر تست های خانگی نتیجه دقیقشان را حداقل یک هفته بعد از تاخیر در قاعدگی می دهند، یعنی دقیقا دو هفته بعد از تخمک گذاری.

پس از روز اول تاخیر در بارداری حداقل یک هفته صبر کنید و بعد تست را انجام دهید. اگر صبح و بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب این تست را انجام دهید، نتیجه آن دقیق تر خواهد بود، زیرا ادرار در این زمان غلیظ تر است.

البته برخی تست های بارداری از بقیه حساس تر و دقیق تر هستند. این تست ها قادر هستند افزایش هورمون hCG را حتی چهار تا هفت روز بعد از لانه گزینی تخم در رحم تشخیص دهند. اما دقت داشته باشید که اگر این تست را خیلی زود انجام دهید، حتی اگر از یک تست خوب هم استفاده کنید، سطح هورمون hCG آنقدر بالا نخواهد بود که تشخیص داده شود. پس نتیجه تست بارداری به خطا منفی گزارش خواهد شد و ممکن است نتوانید اقدامات لازم بعدی برای مراقبت از خود و تضمین سلامت فرزندتان را که از همان روزهای اول از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به عمل آورید.

دقت تست های خانگی حدود 97 درصد گزارش شده است. البته به طور قطع تست خونی دقیق تر خواهد بود، اما به هر حال در برخی موارد احتمال خطا در هر دو تست وجود دارد.

به طور کلی می توان گفت دقت تست های خانگی به عوامل زیر بستگی دارد:

- دقت موقع انجام تست و دستورالعمل های درج شده بر روی آن

- زمان تخمک گذاری در دوره قاعدگی و اینکه چه زمانی لانه گزینی تخم صورت گرفته باشد

- چه مدت بعد از بارداری تست انجام شده است

- میزان دقت و کیفیت خود تست بارداری که از داروخانه تهیه شده است

خوردن سالاد بدون سس ممنوع!

جالب است بدانید بر خلاف تصورتان استفاده از سس کم چرب یا مصرف سالاد بدون سس گزینه چندان خوبی نیست و به گفته متخصصان تغذیه بعضی از ویتامین‌های موجود در سبزیجات برای جذب در بدن نیاز به چربی دارند.

به گزارش نامه نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران: ویتامین‌هایی مانند ‌A و K برای جذب در بدن نیاز به چربی دارند و استفاده از سس غیر از حد مجاز مانع از جذب کامل این ویتامین‌ها می شود.
گفتنی است معمولا سس‌های بدون چربی و یا کم چرب دارای مقادیر زیادی شکر هستند که می توانید به جای این گونه سس‌ها ار روغن زیتون برای جذب بالاتر ویتامین‌ها و از سرکه برای مزه دار کردن به سالاد خود استفاده نمایید.

سوسیس و کالباس چه بلایی سرتان می آورد؟

مصرف سوسیس و کالباس به‌دلیل افزایش جمعیت جوان و بالارفتن ساعات اشتغال به‌کار افراد در کشور به طرز فزاینده‌ای رو به افزایش است.

همشهری آنلاین: مصرف سوسیس و کالباس به‌دلیل افزایش جمعیت جوان و بالارفتن ساعات اشتغال به‌کار افراد در کشور به طرز فزاینده‌ای رو به افزایش است.

این میزان افزایش در سال‌های اخیر بسیار نگران‌کننده شده است به‌طوری که مسئولان وزارت بهداشت در سال‌های اخیر بارها نگرانی خود را از این مسئله ابراز کرده بودند. به گفته دکتر رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو، مباحث بهداشتی مشکل اصلی فرآورده‌های پروتئینی (سوسیس و کالباس) نیست بلکه مشکل اصلی آن است که تغذیه جامعه به‌ویژه کودکان و نوجوانان را برهم می‌زند. بر این اساس مصرف افراطی و روزانه این فرآورده‌ها به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و از نظر تغذیه‌ای کاری خطرناک است.

سرانه مصرف
سرانه مصرف سوسیس و کالباس در اروپا ۶۴ و در ایران ۴ کیلوگرم در سال است اما به‌دلیل جوان بودن جمعیت کشور و همچنین سرعت و سهولت تهیه این فرآورده‌ها، مصرف آنها در سفره ایرانیان رو به افزایش است.

نیتروزامین، ماده‌ای سرطان‌زا

نیترات و نیتریت به‌دلیل اینکه ماندگاری سوسیس و کالباس را بالا می‌برد و رنگ آنها را صورتی می‌کند به فرآورده‌ها اضافه می‎شود اما زمانی که این دوماده حرارت داده می‎شوند، به نیتروزامین که ماده‎ای سرطان‌زاست تبدیل می‎شوند.

اثر تجمعی

موادی مانند سوسیس و کالباس که امکان دارد برای بدن مزاحم باشند یا در مواردی مسموم باشند، اثر تجمعی دارند که باعث آسیب‌رسانی به بدن می‌شوند.

پروتئین‌های دست دوم دیرهضم

سوسیس و کالباس جزو آن دسته از فرآورده‌های پروتئینی دست دوم هستند که دیرهضم می‌شوند و جذب پروتئین از آنها به بدن کمتر است. همچنین به‌دلیل نمک‌سود شدن انواع کالباس و سوسیس مثل کالباس و سوسیس‌های دودی جذب کلسیم و پروتئین کاهش می‌یابد و در نهایت باعث پوکی استخوان می‌شوند.

چربی و ترانس بالا

سوسیس و کالباس دارای چربی زیادی هستند. محتوای چربی به‌ویژه چربی‌های اشباع و ترانس در این محصول بسیار بالاست. مصرف بیش از حد مواد افزودنی در سوسیس و کالباس خطرناک است و رادیکال‌های آزاد که بر اثر استفاده از این مواد به‌وجود می‌آید، می‌تواند یک سلول سالم را به سمت سرطانی شدن سوق دهد.

خطر ابتلا به دیابت

مصرف روزانه 50 گرم سوسیس و کالباس گوشت خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را به میزان 42درصد و ابتلا به دیابت را تا 19درصد افزایش می‌دهد. این در حالی است که حتی با خوردن دو برابر این مقدار گوشت قرمز این خطر سلامت افراد را تهدید نمی‌کند.

نتایج یک نمونه‌برداری

در شهریور سال ۱۳۸۸ اداره استاندارد تهران اقدام به نمونه‌برداری از ۲۶ نمونه سوسیس و کالباس و همبرگر از مراکز عرضه و فروشگاه‌های زنجیره‌ای کرد و این نمونه‌ها از نظر منشأ بافت گوشتی مورد آزمون قرارگرفتند. نتایج این آزمون نشان داد که از ۲۰ نمونه سوسیس و کالباس ۱۸ مورد با استانداردهای سلامت مطابقت نداشتند.

هرچه کردم به خودم کردم و وجدان ِخودم

هرچه کردم به خودم کردم و وجدان ِخودم

پسر نوحم و قربانی طوفان خودم

تک و تنهاتر از آنم که به دادم برسند

آنچنانم که شدم دست به دامان خودم

موی تو ریخته بر شانه ی تو ٬ امّــا من

شانه ام ریخته بر موی پریشان ِ خودم!

از بهشتی که تو گفتی خبری نیست که نیست

می روم سر بگذارم به بیابان خودم

آسمان سرد و هوا سرد و زمین سردتر است

اخـــوانــم که رسیدم به زمستان خودم

تو گرفتار خودت هستی و آزادی هات

من گرفتار خودم هستم و زندان خودم

شب میلاد من ِ بی کس و کار است ولی

باید امشب بروم شام غریبان خودم...

رسول یونان

اگر مرا دوست نداشته باشی

دراز می‌کشم و می‌میرم

مرگ نه سفری بی‌بازگشت است

و نه ناگهان محو شدن

مرگ دوست نداشتن توست

درست آن موقع که باید دوست بداری

بن کتاب(طنز)

این بن که تو می روی به سویش
ازجانب من ببوس رویش

ای کودک خوب بن ندیده
دانم که بابات کوپن ندیده

نوپای عجول آرمانخواه
ای تازه قلم ، تمامیت خواه!

همسن پدربزرگت هستم
ازبوی کتاب ، چو «می» مستم

اما به سبد ، به بوق سوگند
به جک استراو و دوغ سوگند!

هرگز بن این کتاب ندیدم
حتی یه شبی ، تو خواب ندیدم!

ای نوقلم تمامیت خواه!
بشنو تو از این آرمانخواه!

ول کن قلم و کتاب متاب را
دنبال مکن خطاب عتاب را

دنبال یه لقمه نون و آب باش
کمتر تو به فکر این سراب باش

اوضاع ادب چنان خراب است
اینجا همه خربزه ها آب است!

روشهای تشخیص علل ناتوانی جنسی

ناتوانی جنسی یکی از موارد و بیماری هایی است که امروزه بسیار شایع بوده و به خصوص در پایین آوردن کیفیت زندگی افراد و نیز بروز اختلالات شخصی و خانوادگی بسیار موثر است ابتدا باید تعریف ناتوانی جنسی را دانسته و تفاوت آن را از زود انزالی و کاهش میل جنسی بدانیم.

ناتوانی جنسی عبارت است ازعدم توانایی انجام عمل نزدیکی ، با وجود میل به انجام آن و البته در صورتی مهم تلقی شده و باید به پزشک مراجه نمود که زمان آن حداقل 6-3 ماه باشد.

از همین تعریف متوجه می شویم که بین کسی که میل جنسی ندارد ولی در صورت وجود میل جنسی به صورت گاه گداری قادر به نزدیکی و عمل جنسی می باشد و کسی که علی رقم وجود میل جنسی نزدیکی ندارد باید تفاوت قائل شد

 البته در مواردی ، هر دو اینها با هم هستند یعنی فرد هم میل جنسی ندارد و هم قادر به نزدیکی و عمل جنسی نمی باشد پس در تشخیص و درمان باید این موارد را در نظر گرفت.

از دیگر بیمارانی که به اشتباه خود را دچار ناتوانی جنسی می دانند افرادی هستند که دچار زود انزالی اند، پس باید ابتدا تعریف زود انزالی را دانست :

زود انزالی  به نزدیکی کوتاه مدتی گفته می شود که معمولأ کمتر از 2-1 دقیقه و کوتاهتر از زمانی است که موجب ارضاء شدن شریک جنسی فرد می شود .از همین جا متوجه می شویم که فرد مبتلا به زود انزالی نزدیکی دارد و می تواند در طول هفته مکرر هم باشد ولی زمان ان کوتاه است ولی فرد مبتلا به ناتوانی جنسی اصولأ نزدیکی ندارد.

همانطور که قبلأ گفته شد ناتوانی جنسی عبارت است از عدم نزدیکی و عمل جنسی به طور کامل که باید حداقل برای مدت طولانی 6-3 ماه باشد.

ناتوانی جنسی را می توان به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم نمود. در ناتوانی جنسی اولیه فرد از ابتدا تا کنون هیچ گونه نزدیکی در طول زندگی خود نداشته و تاکنون عمل جنسی را تجربه نکرده است ولی در نوع ثانویه فرد برای دورانی سلامت بوده و حتی برای کوتاه مدت نیز عمل جنسی را به دفعات تجربه کرده است

اصل اساسی برای نزدیکی و عمل جنسی ایجاد نعوظ در آلت تناسلی فرد است و هر عاملی که باعث اختلال در نعوظ شود می تواند باعث ناتوانی جنسی گردد.

علل ناتوانی جنسی را می توان به دو دسته بزرگ علل روانی و جسمی تقسیم بندی نمود،ناراحتی ها و بیماری های روانی شایع ترین علل ناتوانی جنسی در جامعه بوده و بسیاری از اختلالات روانی از جمله افسردگی ها و اضطراب می توانند موجب ناتوانی جنسی گردند .

 علل جسمی ناتوانی جنسی را می توان به 4 دسته تقسیم کرد :

دسته اول: آسیب به سیستم شریانی ، که می تواند اولیه و مادرزادی و یا اکتسابی مثل ضربه ها (به دنبال شکستگی لگن)ویا بسته شدن عمومی شریانهای کوچک مثل افرادی که ناراحتی قلبی - چربی خون بالا و مصرف سیگار دارند باشد.

 بطور کلی سن شیوع ناتوانی جنسی و سن پیدایش بیماری های قلبی که ناشی از تنگ شدن و بسته شدن شریان های کوچک قلبی هست یکسان است

دسته دوم: علت ناتوانی جنسی اشکال در سیستم سیاهرگی است که می تواند اولیه و یا به دنبال اعمال جراحی در این سیستم باشد

دسته سوم :علل ناتوانی جنسی اشکال در سیستم عصب رسانی آلت تناسلی است که باز هم می تواند اولیه و مادرزادی و یا به دنبال ضربه ها و یا اعمال جراحی در ناحیه لگن باشد

  دسته چهارم :علل ناتوانی جنسی مواردی مثل مصرف داروها می باشد،بسیاری از داروها که سر دسته آنها داروهای ضد فشار خون می باشند میتوانند در طولانی مدت باعث ناتوانی جنسی گردند

اولین قدم در بررسی فرد مبتلا به ناتوانی جنسی بعد از شرح حال و معاینه و گرفتن سابقه و تاریخچه بیماری تعیین این نکته است که آیا مشکل فرد جسمی ، روحی و روانی است ، این سوال به خصوص برای خود بیماران اهمیت زیادی دارد .

برای تعیین این امر ما از دستگاهی به نام رژی اسکنNPT استفاده می کنیم ، اساس کار این دستگاه بررسی میزان نعوظ شبانه در فرد است .

در افرادی که ناتوانی جنسی روحی و روانی داشته و از نظر جسمی سالم باشند نعوظ شبانه نرمال بوده و این دستگاه سلامت جسمی بیمار را بیان می کند .

استفاده از این دستگاه در طول شب و هنگام خواب بوده و هیچگونه خطر ودردی ندارد زیرا که هیچ وسیله و سوزنی وارد بدن فرد نمی شود .

این دستگاه شبیه بازوبند فشار خون بوده ولی ابعاد آن کوچک تر است و برای اظهار نظر قانونی در مواردی که اختلاف و مشکل خانوادگی در زوجین وجود دارد نقش اساسی و مهم داشته و بدون برسی با آن نمی توان اظهار نظر نمود .

در موارد ناتوانی جنسی اولیه که نکته مهم برای فرد و اطرافیان سالم بودن جسمی فرد می باشد،بررسی با رژی اسکنNPT تعیین کننده است .

باید کمک کنی ،کمرم را شکسته اند

باید کمک کنی ، کمرم را شکسته اند

بالم نمی دهند ، پرم را شکسته اند

نه راه پیش مانده برایم نه راه پس

پل های امن ِ پشت سرم را شکسته اند

هم ریشه های پیر مرا خشک کرده اند

هم شاخه های تازه ترم را شکسته اند  

حتی مرا نشان خودم هم نمی دهند

آیینه های دور و برم را شکسته اند

گل های قاصدک خبرم را نمی برند

پای همیشه ی سفرم را شکسته اند

حالا تو نیستی و دهان های هرزه گو

با سنگ ِ حرف ِ مُفت ، سرم را شکسته اند

قرنها هست که آن چشم، بلا می ریزد

این پدر سوخته هی قهوه چرا میریزد؟ 

قهوه ی ترک چرا از لج ما میریزد؟!

بی شرف کافه بهم ریخته ول کن هم نیست 

دل جدا، بوسه جدا، عشوه جدا میریزد

صف کشیدند همه پشت دو پلکش چه بلند 

از خدا خواسته او هم که بلا میریزد

هیچ کس مشتری خاطر ما دیگر نیست 

بس که او خنده کنان ناز و ادا میریزد 

 

شک ندارم که نه قهوه ست، شراب است شراب 

ارگ هم لب زده باشد سر جامی ریزد

عوضی دلبر ناکس شده کس جای خودش 

ماه در کاسه ی هر بی سر و پا میریزد

با توام آی.. دو چشمت را بردار و ببر 

از قشنگی تو شهری به هوا می ریزد

صد و ده؟ بعله بفرما.. چه خبر هست آنجا؟! 

یک نفر آتش در سینه ی ما می ریزد

آه.. شهراد، تویی؟ بعله شما؟! مولوی ام 

قرنها هست که آن چشم، بلا می ریزد

کافه تعطیل کن و سوی بیابان بگریز 

در سکوت تو مگر شمس، کلامی ریزد

پــابند کفش های سیاه ِ سفر نشـو

پــابند کفش های سیاه ِ سفر نشـو

یا دست کم به خـاطر من دیر تر برو !

دارم نگـاه می کنم و حرص می خورم

امشب قشنگ تر شده ای ... بیشتر نشو !

کاری نکن که بشکنی امــ...ا شکسته ای

حالا شکستنی ترم از شاخـه های مو 

 

موضوع را عوض بکنیم از خـودت بگو

به به ! مبارک است : دل خوش - لباس نو

دارند سـور و سات عروسی می آورند

از کــوچه های سرد به آغوش گرم تو

هی پا به پا نکن که بگـویم سفر بخیر 

مجبــور نیستی که بمانی ولی ... نرو !

برای نیایشم

سه رباعی

1

مستی به شکستن سبویی بند است

هستی به بریدن گلویی بند است
گیسو مفشان ،توبه ی ما را مشکن

چون توبه ی عاشقان به مویی بند است ..!

2

از غیر تو بی نیاز کردند مرا
با عشق تو هم تراز کردند مرا
تا فاش شود فقط تو در قلب منی

جراحی قلب باز کردند مرا ...!

3

خورده است ولی غیر ارادی خورده است
از شدت غم ز فرط شادی خورده است
افتاده زمین و بر نمی خیزد ..وای
این تاک گمان کنم زیادی خورده است ...!

نماز آیات (هایکو)

ماه من! 

نماز آیات می خوانم 

وقتی گرفته ای!!!

دلیل نیامدنت!!!

1-  

دلیل نیامدنت از این دو حالت خارج نیست؛

               یا نمی خواهی ام،

                  یا...

                یا ابوالفضل!

                     یعنی نمی خواهی ام؟!

2- 

مسیر طول و درازی ‌ست اندیشیدن به تو.

سالها طول می­کشد خاطراتت را قدم بزنم

و دوباره لبخند‌هایت را با دل سیر بدوم.

آه، ‌ای زیبا!

کاش می‌‌شد نبودنت را میانبر زد!  

3- 

می­دانید چیست؟

بعضی وقتها نباید شعر را کامل نوشت.

بلکه باید

ادامه­اش را سیر گریه کرد!

4- 

تو دل‌ می‌‌کَنی ، من جان !

تو دلت می‌ آید من را رها کنی ، من جانم می‌‌رود از تو دور شوم !

تو یکبار برای همیشه "نه" می‌‌گویی ، اما من میان هزار و یکشب "آ‌ری" به ادامه تنها ماندنم می‌‌اندیشم !

مصرف شیر در دوران بارداری

بر اساس تحقیقاتی که اخیرا در کشور کانادا انجام شده، زنانی که در دوران بارداری به میزان کافی شیر نمی نوشند، نوزادان ضعیف تر و آسیب پذیرتری به دنیا می آورند. 
محققین معتقدند کمبود ویتامین D باعث کندی در رشد نوزادان می شود. نتایج مطالعاتی که با همکاری دو دانشگاه مونترآل مک ویل (Montreal&#۰۳۹;s McGill) و کالگری (Calgary) انجام شده، نشان می دهد زنان بارداری که روزانه کمتر از ۲۵۰ میلی لیتر ( حدود یک لیوان) شیر مصرف می کنند، در مقایسه با زنانی که بیش از این مقدار شیر می نوشند، نوزادان ضعیف تری به دنیا می آورند. 
این تحقیق بر روی ۳۰۰ زن باردار در سنین ۱۹ تا ۴۵ سالگی انجام شده، یک سوم این افراد کمتر از ۲۵۰ میلی لیتر شیر می نوشند و ویتامین D و پروتئین کمتر از حد لازم مصرف می کنند. پزشکان معتقدند : 
"شیر حاوی ویتامین D است که باعث محکم شدن استخوانها و رشد اندامها می شود. متاسفانه اغلب مادران در زمان بارداری شیر کافی نمی نوشند، شاید به این فکر نمی کنند که هر ۲۱۵ میلی لیتر شیری که می نوشند می تواند ۴۱ گرم به وزن نوزادشان هنگام تولد بیفزاید. " 
آمار نشان داده تنها کمتر از ۱۵ درصد زنان کانادایی شیر گاو می نوشند. همین امر باعث می شود که در زمان بارداری نیز نتوانند عادت خود را تغییر داده و روزانه مقدار معینی شیر بنوشند. 
بسیاری از زنان باردار حتی به توصیه پزشک خود، برای اجتناب از آلرژی های غذایی و جلوگیری از برآشفتگی های احتمالی که قند شیر در معده بوجود می آورد، از نوشیدن این ماده مقوی امتناع می کنند. 
متخصصین بر این باورند که نوزادان ضعیف وقتی به سن رشد می رسند، خطر ابتلا به بیماری هایی چون فشارخون، چاقی مفرط و دیابت در آنها بیش از نوزادان نرمال است.

Tarso Turning اثر مهندس معمار ،Santiago Calatrava  ، در منطقه Malmo Oresund  ساخته شده وبلندترین ساختمان این منطقه می باشد.این سازه با 54 طبقه و 190 متر بلندی در 27 آگوست 2005 به بهره برداری رسیده و اولین آسمانخراش پیچیده دنیا است. 

سیستم باربری سازه در وسط ساختمان قرار دارد و ستونهای بیرونی هیچ نقشی در سیستم باربری سازه ندارند. این سازه  اولین نمونه سیستم Inside Core می باشد. زاویه پیچش برج 90 درجه هست.

این سازه اولین آسمانخراش  Calatrava می باشد